คุณชวน ชวนิชย์ ก่อตั้งบริษัท ชวนิชย์ จำกัด ในปี ค.ศ. 1944 (พ.ศ. 2487) ในขณะนั้นตึกแถวที่เขาเช่าอยู่ในย่านตลาดน้อย ใกล้เซียงกง มีขนาดเล็กเกินไป ไม่เพียงพอต่อความต้องการของธุรกิจการค้าหลังสงคราม เขาจึงต้องการพื้นที่มากขึ้นเพื่อเก็บวัตถุดิบจำนวนมากก่อนส่งออกไปยังสหรัฐอเมริกา

เมื่อได้ยินว่าคุณเลิศ เจ้าของที่ดินซึ่งเคยถูกกองทัพญี่ปุ่นใช้งาน ไม่ประสงค์จะครอบครองต่อ คุณชวนจึงแสดงความสนใจ และเมื่อถึงเวลาที่เหมาะสม เขาและภรรยา คุณมานี ชวนิชย์ จึงตัดสินใจซื้อที่ดินผืนนี้พร้อมโกดังทั้งหมด

ภาพด้านบน: คุณชวน และคุณมานี ชวนิชย์

ภาพด้านบน: บริษัท ชวนิชย์ จำกัด ส่งออกวัตถุดิบไปยังสหรัฐอเมริกาหลังสงคราม

ภาพด้านบน (ค.ศ. 1952): วันเปิดทำการอาคารชวนิชย์ พร้อมเจ้าหน้าที่และครอบครัว

ภายในปี ค.ศ. 1946 คุณชวนได้สร้างอาคารชวนิชย์บนที่ดินผืนปัจจุบัน โดยได้จ้าง “นายเม้ง” มาสร้างอาคารชวานิชสองชั้นในสไตล์อาร์ตเดโก (Art Deco) อาร์ตเดโกได้รับความนิยมในตะวันตกตั้งแต่ราวปี 1910 และมีอิทธิพลเข้ามาถึงประเทศไทยช่วงปลายสงครามลักษณะเด่นคือรูปทรงเรขาคณิตที่แข็งแรง เรียบง่าย และซ้ำกันเป็นจังหวะ ทำให้เน้นความสมมาตรของการจัดวาง อาคารด้านข้างที่อยู่ขนาบทางเข้ากลางมีรูปแบบเหมือนกันทั้งสองฝั่ง สร้างความรู้สึกมั่นคง มีเกียรติ และเป็นทางการ

อาคารชวนิชย์ตั้งอยู่ที่ 48 ตรอกกัปตันบุช ซอยเจริญกรุง 30 ปัจจุบันยังคงใช้งานเป็นสำนักงาน และตั้งอยู่ภายในพื้นที่โครงการ Warehouse 30

ภาพด้านบน (ค.ศ. 2025): ด้านหน้าของอาคารชวนิชย์

จุดเด่นของอาร์ตเดโกในอาคารชวนิชย์ ได้แก่

  • การใช้ “คิ้ว” หรือชั้นวางเหนือหน้าต่าง เพื่อบังแดดและกันฝน (สำคัญในยุคก่อนมีเครื่องปรับอากาศ)

  • รายละเอียดสถาปัตยกรรมที่เรียบง่าย: พื้นผิวด้านนอกของอาคารปูนตกแต่งด้วยเส้นร่องคล้ายหินจริง

  • การใช้สีอย่างประหยัด: อาคารทาด้วยสีขาวครีมอ่อน ตัดกับขอบตกแต่งสีฟ้า-เทาอ่อนพาสเทล ไม่มีการใช้สีฉูดฉาด

  • ปี 1950 การเพิ่มความเป็นท้องถิ่นในงานอาร์ตเดโก: มีการใช้โลหะตกแต่งเหนือทางเข้าหน้าต่าง และช่องระบายอากาศ แนวปฏิบัตินี้เข้ามาในไทยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยมีการเพิ่มงานเหล็กดัดในบ้านหลายหลังด้วย

ภาพด้านบน: แปลนด้านหน้าของอาคารชวนิชย์

ภาพด้านบน: “คิ้ว” หรือชั้นวางเหนือหน้าต่าง

ภาพด้านบน: องค์ประกอบเหล็กดัดประดับโลโก้ CCL (โลโก้บริษัท ชวนิชย์ จำกัด)